गाउँ सहर

शेयरबजारमा १२ करोडको तनाव

• मनाेज ज्ञवाली
• १५ असोज सोमबार, २०८० | २२:३७:०० मा प्रकाशित

“१२ करोडको सिमा हट्ने । राष्ट्र बैंक सकारात्मक।” केही स्टाटस हरु सामाजिक संजालमा अनि केही मिडियामा समाचार । तथ्य के हो ? आधार के हो ? असर के पर्छ ? केही थाहा छैन लौ अब बजार बढ्छ भन्यो एक दुई दिन दौडायो । फेरी अर्कोले लेख्छ - “१२ करोड को सिमा नहट्ने । राष्ट्र बैंक अडिग ।” स्वाट्ट जसरी बजार बढ्यो उसैगरी घट्छ । बिना कारण बढेको बजार उसै गरी घट्छ । घाटा हुनेहरु सामाजिक संजालमा अनापसनाप नियामक, मन्त्री, सरकार सबलाई गाली गर्न थाल्छन् । यो १२ करोडले कति पटक बजारलाई गिज्याई सक्यो । यस्तै कति हल्ला कति जसले बजारलाई हल्लाई रहन्छन । कहिले केही भनेर बजार उचालेको छ कहिले केही भनेर थचारेको छ, विश्वास आफ्नो सम्पत्ति र लगानीमा नहुने गाली अरुलाई गरेका छन् ।

कम्पनीको कुन fundamental को आधारमा लगानी गरेको हो र त्यो fundamental मा के परिवर्तन भयो जसले मूल्यमा फरक पार्न सक्छ ? कम्पनीको कार्यसम्पादन के कस्तो छ ? लाभांश के कस्तो आउछ ? अर्थतन्त्रका सूचकांकहरु के कस्तो छन् ? सरकार र नियामकहरुको बजारप्रति कस्तो धारणा छ ? कम्पनीको प्रक्षेपण कस्तो छ ? कम्पनी र कम्पनी सम्बद्ध इंडस्ट्री कस्तो चल्दैछ ? यस्तो कुराहरुको आधारमा किन्ने र बेच्ने निर्णय गरौं कसैलाई गाली गर्नु पर्दैन ।

नियामकहरुको आफ्नै लक्ष्य र दायरा हुन्छन् । सरकारको आफ्नै समस्या र सोचको दायरा हुन्छन्- लगानीकर्ताले आँकलन गरेर निर्णय गर्ने हो । आफुले लगानी गरेको सम्पत्तिमा आफुले विश्वास गर्ने हो । हल्लै हल्लामा लगानी गर्ने अनी अलिकति बज़ार घट्ने केही हल्ला आयो कि घाटामा लाईन लगेर बेच्न तम्सिने र घाटा भयो भने अरुलाई धारे हात लगाउने होईन । ज्ञात रहोस- अरुलाई धारे हात लगाउँदै आफ्नो शेयर बेच्न बुर्कुसी मारेर नदौडेसम्म न बजार घट्छ न घाटा हुन्छ ।

शेयर बजारमा speculation संसारभर हुन्छ यसले बजारलाई रोमाञ्चक बनाउँछ । शेयर बजारको सुन्दर पक्ष - कसैले प्रक्षेपण गर्न सक्दैन र त बजारमा क्रेता/विक्रेता दुबै रहन्छन् अनि बजार चल्दछ । तर बजारलाई सधैँ अस्थिर बनाईरहने स्वार्थले दीर्घकालमा कसैलाई हित गर्दैन ।

बचत गरौँ, बचतबाट लगानी गरौँ अनी आफ्नो लगानीमा विश्वास गरौँ । बजार र लगानीकर्ताको निर्णय प्रभावित हुने गरी सामाजिक संजालमा लेख्ने/बोल्ने वा समाचार सम्प्रेषण गर्ने सबै बजारका धमिरा हुन्- यिनीहरुलाई दुरुत्साहन, नियन्त्रण र नियमन गरौँ । सरकार र नियामकले लगानीकर्तालाई प्रोत्साहित गर्ने वाताबरण बनाऔँ- यो अर्थतन्त्रको ऐना हो । शेयर बजारलाई लगानीको एक राम्रो बिकल्प बन्न सहयोग गरौँ- जुवाघर होईन । ज्ञवाली नबिल बैंकका डेपुटी सिइओ हुन् । (ज्ञवालीकाे फेसबुकबाट साभार)