राजनीति

आज मध्यरातदेखि निवार्चन आरसंहिता लागु हुँदै, के गर्न पाइन्छ के गर्न पाइँदैन ? (सूचीसहित)

• गाउँ सहर संवाददाता
• २५ चैत शुक्रबार, २०७८ | १२:३०:०० मा प्रकाशित

काठमाडाैं । आगामी बैशाख ३० गते हुने स्थानीय तह निर्वाचनका लागि निर्वाचन आयोगले (शुक्रबार ) आज मध्यरातिदेखि आचार संहिता लागु गर्ने तयारी गरेको छ । आयोगले आचार संहिता पालना गर्ने प्रतिबद्धता पत्रमा राजनीतिक दलहरुलाई हस्ताक्षर गराइसकेको हुदाँ आज मध्यरातिदेखि मतदानको दिनसम्म कार्यान्वयन गर्न लागेको हो । आज अन्य निजि क्षेत्रलाई प्रतिबद्धता गराएपछि पत्रकार समेलन गरेर आारसंहिता लागु गर्ने स्रोतले जानकारी दिएकाे छ । 

आचारसंहिता लागु भएपछि कुनै पनि दल वा उम्मेदवारको पक्षमा भड्किलो प्रचार प्रसार गर्न पाइँदैन । आचारसंहिता लागु भएपछि स्थानीय प्रशासनको अनुमति नलिई सार्वजनिक स्थानमा सभा, जुलुस, बैठक, भेला लगायतका काम गर्न पनि बर्जित हुन्छ । कुनै कार्यक्रम गर्नुभन्दा ७२ घण्टा अगाडि प्रशासन र प्रहरीलाई जानकारी दिनुपर्छ । कुनै पनि दल वा उम्मेदवारको पक्षमा भड्किलो प्रचार प्रसार गर्न पाइँदैन ।

यसैगरी कुनै कर्मचारी नियुक्ति, सरुवा, पदस्थापन लगायतका काम गर्न पनि पाइँदैन, गर्नै परे निर्वाचन आयोगको अनुमति लिनुपर्छ ।योजनाको शिलान्यास, उदघाटन, सर्वेक्षण लगायतका काम गर्न पनि पाइँदैन । 

दलको निर्वाचन चिह्न, झण्डा अंकित लोगो, स्टिकर, कपडा, टोपी, भेस्ट, टिसर्ट, ज्याकेट, कमिज, गम्छा, ब्याच, मास्क, लकेट, झोला लगायत पनि बोक्न हुँदैन । तर उम्मेदवारले ‘ए–फोर’ आकारको कागजमा आफ्नो व्यक्तिगत विवरण खुलाएर वितरण गर्न भने मिल्छ । निर्वाचन प्रचारप्रसारको काम बिहान ८ बजेदेखि साँझ ७ बजेसम्म मात्र गर्न पाइन्छ ।

आयोगले भित्तेलेखन गने चारपाङग्रे गाडी, मोटरसाईकल, साईकल ,बयलगाडा ,रिक्सा, टांगा ,ठेलागाडा लगायतका सवारी साधनमा रोक लगाएको छ भने हेलिकोप्टर प्रयोग गर्ने दिने भएको छ । आयोगले ७१ निवार्चन अधिकृत हटाएर नयाँ खटाएको छ ।

प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेकपा एमालेले निर्वाचन आयोगले आचारसंहिताको ६ वटा बुँदामा कानुन बाझिएको भन्दै लिखित असहमति राखेको छ । बिहीबार एमाले महासचिव शंकर पोखरेल, उपमहासचिव विष्णु रिमालसहितको टोलीले निर्वाचन आयोग पुगेर प्रमुख निर्वाचन आयुक्त दिनेश थपलियालाई आचारसंहिताबारे आफ्नो असहमति रहेको वुँदासहितको ध्यानाकर्षणपत्र बुझाएको थिए ।

एमालेले उम्मेदवार मनोनयनअघि जनप्रतिनिधिले राजीनामा दिनुपर्ने व्यवस्था, सामाजिक सञ्जालमार्फत प्रचार प्रसार गर्न लगाउने व्यवस्था, कुनै पनि तहको कार्यपालिका सदस्य, मन्त्री, प्रधानमन्त्रीलाई आफ्नो निर्वाचन क्षेत्रबाहेक अन्यत्र चुनाव प्रचारमा रोक लगाउने आचार संहिताको व्यवस्थामा असहमति जनाएको छ ।

यद्यपि उसले आयोगले जारी गरेको आचारसंहिता र संविधान र कानुनसँग बाझिएका बाहेकका संहिताहरु पालना गर्ने प्रतिवद्धता पनि ब्यक्त गरेको छ ।