विश्व

काश्मीरकाे चार महिनाः अर्थतन्त्रमा एक खर्ब ७८ अर्बभन्दा बढीको नोक्सान, लाखौँको रोजगारी गुम्याे

काश्मीर ।  चार महिनासम्म चलिरहेको निश्क्रियताले काश्मिरी अर्थतन्त्रमा एक खर्ब ७८ अर्बभन्दा बढीको नोक्सान पुगेको छ ।

अनुच्छेद ३७० र जम्मु-काश्मीर विभाजनपछि एक खर्ब ७८ अर्ब ७८ करोड बराबरको अर्थतन्त्रमा नोक्सान पुगेको काश्मिर चेम्बर अफ कर्मश एन्ड इन्डष्ट्रिज (केसिसिआइ) ले जनाएको समाचार द वायरले प्रकाशन गरेको छ ।

केन्द्र सरकारले अगष्ट ५ मा जम्मु र काश्मीर टुक्र्याउने निर्णय गरेपछि अस्वस्थताका कारण हुने घाटामा विस्तृत क्षेत्रगत प्रतिवेदन जारी गर्दै केसिसिआइले २०१७/०१८ को जिडिपीको आधारमा घाटा मूल्यांकन गरेको जनाएको छ ।

‘अध्ययन काश्मीर उपत्यकाका १० जिल्लालाई केन्द्रित गरेर गरिएको छ । जहाँ जम्मु र काश्मीरको जनसंख्याको कुल ५५ प्रतिशत बसोबास गर्छन् । गणनाका लागि १२० दिनको समय राखिएको छ । यो पद्धतिअनुसार काश्मीरको अर्थतन्त्रलाई १७ हजार ८ सय ७८.१८ करोड घाटा भएको छ’ प्रतिवेदनमा भनिएको छ ।

‘उदाहरणका लागि पर्यटन क्षेत्रलाई यसको विभिन्न उप–क्षेत्रहरू जस्तै टूर अपरेटरहरू (इनबाउन्ड र आउटबाउन्ड), घर, डुंगा, होटल, पर्यटक यातायात, शिकार, साहसिक खेलकुद र अन्य सम्बद्ध क्षेत्रहरूमा विभाजित गरिएको छ ।

केसिसिआईले वर्तमान विघटनले लाखौँको रोजगारी गुमाएको जनाएको छ । साथै कतिपय व्यावसायिक संस्थाहरू बन्द भएको र बाँकी रहेका पनि बन्द हुने क्रममा रहेको पनि उल्लेख गरिएको छ । ‘वित्तीय संस्थाका ऋण लिनेहरूले आफ्ना प्रतिबद्धताहरू पूरा गर्ने क्षमता गुमाएका छन् र पर्याप्त संख्याका खाताहरू दिवालिया हुने सम्भावना छ । धेरै व्यवसायिक संस्थाहरू बन्द भएका छन् वा बन्द हुने अवस्थामा छन् ।’ केसिसिआइको प्रतिवेदनमा भनिएको छ । 

प्रतिवेदनमा ‘इन्टरनेटमा सूचना प्रविधि र ई–कर्मसमा सीधा निर्भर क्षेत्रहरू बर्बाद भएको छ । सरकारले बागवानीलगायतका क्षेत्रमा हस्तक्षेप गरेको छ’ ‘पर्यटन क्षेत्र लज्जित छ । कारीगर र बुनाई वेरोजगार छन् ।  करिब २ हजार ५ सय २० करोड रूपैयाँ घाटा भएको अनुमान छ, उत्पादन छरिएर रहेको छ ।’ घाटाको आंकलन गर्न वा असहाय कृषकहरूलाई सहयोग गर्न केन्द्र सरकारबाट कुनै गम्भीर अभ्यास नगरिएको केसिसिआईले जनाएको छ ।

जम्मु-काश्मीरलाई दिएको विशेष अधिकार अनुच्छेद ३७० केन्द्र सरकारले अगष्ट ५ मा खारेज गरेपछि यहाँकाे अवस्था तनावपूर्ण रहेकाे छ । एजेन्सीकाे सहयाेगमा

गाउँ सहर डेस्क

तपाईँको मत